6,632
edits
Olamning Qurondagi manzarasi: Difference between revisions
Jump to navigation
Jump to search
no edit summary
| [checked revision] | [checked revision] |
(Orfografik va punktuatsion tuzatishlar kiritildi. (Spelling and punctuation errors have been modified)) |
No edit summary |
||
| (6 intermediate revisions by 2 users not shown) | |||
| Line 1: | Line 1: | ||
[[File: | [[File:Qadimgi-kosmologiya.jpg|right|thumb|200px|Ibrohimiy dinlarning nazdida olamning tuzilishi]] | ||
Ushbu maqolada [[Quron]]da olam qanday tushuntirilgani yoritiladi. | Ushbu maqolada [[Quron]]da olam qanday tushuntirilgani haqida yoritiladi. | ||
==Kirish== | ==Kirish== | ||
Fizik olamning Qurondagi manzarasi qadimgi Yaqin Sharq va unga qo'shni mintaqalar - yunon va rumliklarning borliq haqidagi bilim va tushunchalaridan kam bo'lsa kam-ki, ortiq emas. U davrga kelib ayrim madaniyatlar Yer sayyorasi sharsimon ekanligini tushunib yetgan bo'lsa, Quronda «Yer tekis» deyiladi. | Fizik olamning Qurondagi manzarasi qadimgi Yaqin Sharq va unga qo'shni mintaqalar - yunon va rumliklarning borliq haqidagi bilim va tushunchalaridan kam bo'lsa kam-ki, ortiq emas. U davrga kelib ayrim madaniyatlar Yer sayyorasi sharsimon ekanligini tushunib yetgan bo'lsa, Quronda «Yer - tekis» deyiladi. | ||
Ba'zi fikrlarga binoan qadimgi diniy manbalarni so'zma-so'z qabul qilish shart emas, ayrim qismlarini ko'chma ma'noda tushunish mumkin. Biroq musulmonlarning aksariyati bunday fikrlamay, Quronni xudoning aynan so'zi, deb ishonishadi. Bu maqolada esa Quronni xudodan kelgan, deb emas, balki Muhammadning so'zlari, deb qabul qilinadi va Muhammadning olam haqidagi tushunchasi ko'rsatiladi. | |||
==Quron kosmologiyasi (koinotshunoslik)== | ==Quron kosmologiyasi (koinotshunoslik)== | ||
| Line 13: | Line 13: | ||
Islomda zamonaviy odamlar biladigan boshqa astronomik qamrovlar yo'q. Quronda yulduz tizimlari, galaktikalar, vakuum degan narsalar haqida yozilmagan. Yerning koinotdagi ba'zi boshqa jismlar kabi sayyora, Quyoshning esa boshqa yulduzlar kabi bir yulduz ekani haqida hech nima deyilmaydi. Quron kosmologiyasi asosan qurollanmagan ko'z bilan ko'rinadigan osmon jismlari bilan chegaralangan; qadimgilar ko'ra olmagan jismlarni tasvirlashda esa qattiq yanglishadi. | Islomda zamonaviy odamlar biladigan boshqa astronomik qamrovlar yo'q. Quronda yulduz tizimlari, galaktikalar, vakuum degan narsalar haqida yozilmagan. Yerning koinotdagi ba'zi boshqa jismlar kabi sayyora, Quyoshning esa boshqa yulduzlar kabi bir yulduz ekani haqida hech nima deyilmaydi. Quron kosmologiyasi asosan qurollanmagan ko'z bilan ko'rinadigan osmon jismlari bilan chegaralangan; qadimgilar ko'ra olmagan jismlarni tasvirlashda esa qattiq yanglishadi. | ||
Yaratilish zamirida «osmonlar va yer» yotishi Quronda takror va takror eslatiladi, bu ikki narsaning «ajratilishi» esa Allohning butun olamni qanday yaratganini | Yaratilish zamirida «osmonlar va yer» yotishi Quronda takror va takror eslatiladi, bu ikki narsaning «ajratilishi» esa Allohning butun olamni qanday yaratganini ko'rsatish uchun ishlatiladi. | ||
{{Quote|{{Quron|21|30}}|Kofir bo'lgan kimsalar osmonlar ham, yer ham to'siq bo'lganini, bas, Biz ularni ochib yuborganimizni va barcha jonli mavjudotni suvdan qilganimizni ko'rmadilarmi?! Endi ham iymon keltirmaydilarmi?!}} | {{Quote|{{Quron|21|30}}|Kofir bo'lgan kimsalar osmonlar ham, yer ham to'siq bo'lganini, bas, Biz ularni ochib yuborganimizni va barcha jonli mavjudotni suvdan qilganimizni ko'rmadilarmi?! Endi ham iymon keltirmaydilarmi?!}} | ||
| Line 111: | Line 111: | ||
Tunda quyosh tongda yana odamlar ko'ziga tushish uchun Allohdan ruxsat so'rashi kerak ({{Bukhari|4|54|421}} {{ingl}}). | Tunda quyosh tongda yana odamlar ko'ziga tushish uchun Allohdan ruxsat so'rashi kerak ({{Bukhari|4|54|421}} {{ingl}}). | ||
Ruxsat olgach, quyosh yer diskining sharqiy chekkasidan chiqadi. Quyosh chiqishi haqida "loyqa buloq" eslatilmaydi, biroq u yerda ham quyosh botadigan joydagi kabi odamlar yashashi eslatiladi. Qarang: [[Dhul-Qarnayn and the Sun Setting in a Muddy Spring|Zul-Qarnayn va Quyosh]] {{ingl}}. | Ruxsat olgach, quyosh yer diskining sharqiy chekkasidan chiqadi. Quyosh chiqishi haqida "loyqa buloq" eslatilmaydi, biroq u yerda ham quyosh botadigan joydagi kabi odamlar yashashi eslatiladi. Qarang: [[Dhul-Qarnayn and the Sun Setting in a Muddy Spring - Part One|Zul-Qarnayn va Quyosh]] {{ingl}}. | ||
{{Quote|{{Quron|18|90}}|To kun chiqishga yetib borgach, uning bir qavmi ustiga chiqayotganini ko'rdiki, Biz u uchun quyoshdan biron parda qilmagan edik.}} | {{Quote|{{Quron|18|90}}|To kun chiqishga yetib borgach, uning bir qavmi ustiga chiqayotganini ko'rdiki, Biz u uchun quyoshdan biron parda qilmagan edik.}} | ||