48,466
edits
Olamning Qurondagi manzarasi: Difference between revisions
m
no edit summary
| [checked revision] | [checked revision] |
mNo edit summary |
mNo edit summary |
||
| Line 3: | Line 3: | ||
==Kirish== | ==Kirish== | ||
Fizik olamning Qurondagi manzarasi qadimgi Yaqin Sharq va unga qöshni mintaqalar - yunon va rumliklarning borliq haqidagi bilim va tushunchalaridan kam bölsa kam-ki, ortiq emas. U paytga kelib ayrim madaniyatlar Yer sayyorasi sharsimon ekanligini tushunib yetgan bölsa, Quronda Yer | Fizik olamning Qurondagi manzarasi qadimgi Yaqin Sharq va unga qöshni mintaqalar - yunon va rumliklarning borliq haqidagi bilim va tushunchalaridan kam bölsa kam-ki, ortiq emas. U paytga kelib ayrim madaniyatlar Yer sayyorasi sharsimon ekanligini tushunib yetgan bölsa, Quronda Yer tekis deyiladi. | ||
Bazi fikrlarga binoan qadimgi diniy manbalarni sözma-söz qabul qilish shart emas, ayrim qismlarini köchma manoda tushunish mumkin. Biroq musulmonlarning aksariyati bunday fikrlamay, Quronni xudoning aynan sözi, deb ishonishadi. Bu maqolada esa Quronni xudodan kelgan, deb emas, balki | Bazi fikrlarga binoan qadimgi diniy manbalarni sözma-söz qabul qilish shart emas, ayrim qismlarini köchma manoda tushunish mumkin. Biroq musulmonlarning aksariyati bunday fikrlamay, Quronni xudoning aynan sözi, deb ishonishadi. Bu maqolada esa Quronni xudodan kelgan, deb emas, balki Muhammadning sözlari, deb qabul qilinadi va Muhammadning olam haqidagi tushunchasi körsatiladi. | ||
==Quron kosmologiyasi== | ==Quron kosmologiyasi== | ||
| Line 13: | Line 13: | ||
Islomda zamonaviy odamlar biladigan boshqa astronomik qamrovlar yöq. Quronda yulduz tizimlari, galaktikalar, vakuum degan narsalar haqida yozilmagan. Yerning koinotdagi bazi boshqa jismlar kabi sayyora, Quyoshning esa boshqa yulduzlar kabi bir yulduz ekani haqida hech nima deyilmaydi. Quron kosmologiyasi asosan qurollanmagan köz bilan körinadigan osmon jismlari bilan chegaralangan; qadimgilar köra olmagan jismlarni tasvirlashda esa qattiq yanglishadi. | Islomda zamonaviy odamlar biladigan boshqa astronomik qamrovlar yöq. Quronda yulduz tizimlari, galaktikalar, vakuum degan narsalar haqida yozilmagan. Yerning koinotdagi bazi boshqa jismlar kabi sayyora, Quyoshning esa boshqa yulduzlar kabi bir yulduz ekani haqida hech nima deyilmaydi. Quron kosmologiyasi asosan qurollanmagan köz bilan körinadigan osmon jismlari bilan chegaralangan; qadimgilar köra olmagan jismlarni tasvirlashda esa qattiq yanglishadi. | ||
Yaratilish zamirida "osmonlar va yer" yotishi Quronda takror va takror eslatiladi, bu ikki narsaning "ajratilishi" esa Allohning butun olamni qanday yaratganini körsatish uchun ishlatiladi. | |||
{{Quote|{{Quron|21|30}}|Kofir bölgan kimsalar osmonlar ham, yer ham tösiq bölganini, bas, Biz ularni ochib yuborganimizni va barcha jonli mavjudotni suvdan qilganimizni körmadilarmi?! Endi ham iymon keltirmaydilarmi?!}} | {{Quote|{{Quron|21|30}}|Kofir bölgan kimsalar osmonlar ham, yer ham tösiq bölganini, bas, Biz ularni ochib yuborganimizni va barcha jonli mavjudotni suvdan qilganimizni körmadilarmi?! Endi ham iymon keltirmaydilarmi?!}} | ||
| Line 195: | Line 195: | ||
{{Quote|{{Quron|18|47}}|Biz toğlarni yurgizadigan va siz Yerni ochiq-yalanğoch köradigan Kunni! U Biz ulardan birontasini qöymay yiğdik.}} | {{Quote|{{Quron|18|47}}|Biz toğlarni yurgizadigan va siz Yerni ochiq-yalanğoch köradigan Kunni! U Biz ulardan birontasini qöymay yiğdik.}} | ||
Yana gilamni surib yoki bukib yubormaslik uchun qoziq qoqilganidek, Yerga toğlar | Yana gilamni surib yoki bukib yubormaslik uchun qoziq qoqilganidek, Yerga toğlar qoziq qilib qoqilgani yoziladi. | ||
{{Quote|{{Quron|16|15}}|U zot Yer sizlarni tebratmasligi uchun unda toğlarni barpo qildi, daryolarni va adashmasliklaringiz uchun yöllarni paydo qildi.}} | {{Quote|{{Quron|16|15}}|U zot Yer sizlarni tebratmasligi uchun unda toğlarni barpo qildi, daryolarni va adashmasliklaringiz uchun yöllarni paydo qildi.}} | ||
| Line 201: | Line 201: | ||
{{Quote|{{Quron|78|6}}-{{Quron-faqat-link|78|7}}|Biz yerni bir töshak, toğlarni esa qoziqlar qilib qöymadikmi?!}} | {{Quote|{{Quron|78|6}}-{{Quron-faqat-link|78|7}}|Biz yerni bir töshak, toğlarni esa qoziqlar qilib qöymadikmi?!}} | ||
Islom kosmologiyasining noaniq tomoni Quronning yetti osmon kabi | Islom kosmologiyasining noaniq tomoni Quronning yetti osmon kabi yetti yer ham borligini hech qanday izohsiz eslatishidir: | ||
{{Quote|{{Quron|65|12}}|Alloh yetti osmonni va yerdan ham öshalarni mislini yaratgan zotdir. amri farmoni ularning örtasiga nozil bölib-tarqalib turur. Toki sizlar Allohning barcha narsaga qodir ekanligini va Alloh barcha narsani bilimi bilan ihota qilib olganini bilishlaringiz uchun.}} | {{Quote|{{Quron|65|12}}|Alloh yetti osmonni va yerdan ham öshalarni mislini yaratgan zotdir. amri farmoni ularning örtasiga nozil bölib-tarqalib turur. Toki sizlar Allohning barcha narsaga qodir ekanligini va Alloh barcha narsani bilimi bilan ihota qilib olganini bilishlaringiz uchun.}} | ||